Vielha, 12 de seteme de 2018.- Eth president dera Deputacion de Lhèida, Joan Reñé e eth sindic d’Aran, Carlos Barrera, inauguraràn eth pròplèu diuendres 14 de seteme as 20:00 ores ena glèisa de Sta. Maria de Mijaran era exposicion “Perseguits e Sauvats. Non volien qu’existíssem”. Er acte compdarà damb era preséncia de Josep Calvet i Bellera, doctor en istòria, assessor deth projècte, ath delà d’investigador especializat ena arribada de refugiats pendent era Dusau Guèrra Mondiau.
Era exposicion parle des jueus que crotzèren eth Pirenèu de Lhèida en tot caminar, en tot deishar darrèr es sues vides, familhes e amics. En tot desbrembar forçadaments es sòns larèrs, es sues ciutats, eth sòn país, entà poder víuer en patz. Era exposicion tanben parle dera gent anonima e desinteressada que viuie en Pirenèu e que les hec costat.
Era mòstra s’articule es cinc parts, ua d’eres dedicada ara solidaritat de lheidatans anonims qu’ajudèren as que hugien der Olocaust, un aute apartat parle des detonants que alarmeren eth pòble jueu, un tresau que se centre enes metòdes de repression e es dus darrèri an a veir damb eth contèxt istoric des Pirenèus e er Estat espanhòla.
Era exposicion s’enquadre laguens eth projècte Perseguits i Salvats dera Deputacion de Lhèida. Se tracte d’ua mòstra itineranta qu’a viatjat a Tolosa e Sòrt. Eth projècte “Perseguits i Salvats” ei ua iniciatiua dera Deputacion de Lhèida, ena quau, a trauès der Institut d’Estudis ilerdencs, eth Patronat de Torisme e en collaboracion d’ajuntaments, conselhs comarcaus deth territòri e eth Conselh Generau d’Aran, a coma principau objectiu recuperar era memòria deth pas peth Pirenèu lheidatan de milèrs de jueus que hugien der Olocaust pendent era Dusau Guèrra Mondiau.
Eth projècte a permetut tanben recuperar e senhalizar es rotes d’evasion des refugiats jueus a trauès des Pirenèus de Lhèida pendent era Dusau Guèrra Mondiau. Se tracte de quate rotes senhalizades que transcorren pea Val d’Aran e era Nauta Ribagòrça, eth Palhars Sobeiran, eth Naut Urgèl e era Cerdanha.
Era exposicion que s’inaugure aguest diuendres s’a hèt mercés ara collaboracion entre er Institut d’Estudis ilerdencs e eth Conselh Generau d’Aran, gerida a trauès deth Musèu dera Val d’Aran. Era cession der espaci s’a hèt mercés ath arxiprestat d’Aran, en tot depéner der Avescat d’Urgelh.
“Perseguits e Sauvats. Non volien qu’existíssem” se poderà veir ena Sta. Maria de Mijaran enquiath pròplèu 4 de noveme.