Vielha, 13 de hereuer de 2018.- En relacion ara senténcia deth TC contra era Lei 35/2010 d’1 d’octobre der Occitan Aranés en Aran, cau rebrembar qu’eth Conselh de Ministres deth Govèrn der Estat Espanhòl de data 22 de junhsèga de 2011 sollicitèc ath President deth Govèrn era interposicion d’un recors d’inconstitucionalitat contra diuèrsi articles dera lei 35/2010 d’1 d’octobre d’Occitan Aranes en Aran. Basicament referit ar us preferent der aranés.
Cau tanben rebrembar qu’en aquera epòca eth Govèrn ère socialiste (PSOE) e presidit peth Sr. Jose Luis Rodriguez Zapatero.
Non dèishe d’èster sorprenent que 7 ans dempús e en miei dera crisis politica, Govèrn der Estat – Generalitat de Catalunya, s’age dictat aguesta senténcia d’inconstitucionalitat sus diuèrsi articles dera Lei der Occitan Aranés en Aran, aprovada en Parlament de Catalunya eth 22 de seteme deth 2010.
Eth 4 d’agost deth 2011 eth Plen deth Conselh Generau d’Aran presentèc ua mocion de rehús ath recurs d’inconstitucionalitat presentat peth Conselh de Ministres.
Posteriorament eth 5 de hereuèr deth 2015 s’aprovèc era Lei d’Aran. En son article 8 Lengua pròpria a) referint-se ar aranés “ei era lengua d’usatge normau e preferent des administracions publiques en Aran”. Per tant, era afectacion que poderie auer aguesta senténcia respecte ara nòsta Lei de Regim Especiau serie qu’en aguest punt quedèsse sense us era paraula “Preferent”.
Per çò que hè ara sua afectacion damb relacion ara Lei der Occitan Aranés en Aran, a un impacte fòrça mès relheuant en quant a que redusís era importància que li autrege ar usatge dera nòsta lengua era paraula “Preferent”.
Non deishe d’èster decepcionant qu’un Govèrn d’un estat coma Espanha, ric en cultures e llengües, penalise ua lengua minoritària coma era nòsta argumentant que cau garantir per igual er us deth Castelhan. En tot obviar era realitat qu’en aguesti moments er us sociau der aranés ei ath torn deth 30% e qu’eth castelhan eri era lengua de parla majoritària en Aran.
Un còp mes patim era manca de sensibilitat e de compromís per part deth Govèrn Centrau entà garantir era pervivénça dera pluralitat lingüística e sustot des lengües minoritaries.