Es cambis an coma objectiu regular es bòrdes e cabanes araneses, impulsar es documents entà gerir eth risc e preservar es valors der arriu Garona e, fin finau, hèr petites esmenes encaminades a clarificar es competéncies municipaus.

Era Comission Territoriau d’Urbanisme dera Val d’Aran (CUVA) a aprovat aué iniciauments era modificacion deth Plan Director Urbanistic (PDU) dera Val d’Aran, damb era volontat de garantir era autonomia municipau e, mès que mès, de preservar era arquitectura tradicionau aranesa.

Eth PDU siguec aprovat eth mes de junh de 2010 e includís es nau municipis d’Aran: Bausen, Canejan, Les, Bossòst, Arres, Vilamòs, Es Bòrdes, Vielha e Naut Aran. Era sua informacion publica e es recorsi presentadi damb posterioritat ara sua aprobacion meteren en evidéncia era preocupacion deth territòri e deth pròpri Conselh Generau d’Aran per bèri aspèctes que podien alebar eth principi d’autonomia municipau e es competéncies des ajuntaments.

En atencion ad aguesta situacion, eth Departament de TES decidic eth 2011 modificar eth PDU e precisar era interpretacion des precèptes deth Plan que generauen mès dobtes en territòri. Atau, es principaus cambis qu’arrecuelh eth document aprovat iniciauments aué son es següents, as que se li pòden ahíger d’auti matisi e modificacions de detalhs:

• Mantenença e preservacion des bòrdes. Fixe es critèris d’usatge e recuperacion des bastiments agro-pagesi entà favorir-ne era preservacion per arrasons arquitectoniques, istoriques, ambientaus, païsatgistiques o sociaus. Eth tot cas, eth PDU velhe pr’amor qu’aguesti bastiments en solèr non urbanizable, mantenguen eth caractèr de non residenciau, mès en tot perméter er usatge ludic/familhar des proprietaris. Aguesti critèris s’includissen en un document tecnic acordat per consens peth Departament de TES, es ajuntaments d’Aran, eth Conselh Generau d’Aran, eth collectiu de tecnics damb preséncia en Aran e era Comission d’Auvitatge d’Aran.

• Parc territoriau deth Garona. Eth PDU fixe es bases entara sua organizacion en tot auer presentes es conseqüéncies des inondacions deth mes de junh der an passat e determine eth besonh d’un plan especiau integrau qu’abaste eth cors fluviau impulsat des deth Conselh Generau d’Aran, atau coma era convenença d’ua naua cartografia e d’ua actualizacion der estudi idrologic.

• Equipaments. Eth document diferéncie es equipaments locaus des que son supramunicipaus.

• Espacis de proteccion patrimoniau. Explicite que correspón as ajuntaments concretar es limits d’aguesti entorns de proteccion, es quaus an un caractèr unicaments indicatiu.

• Infrastructures viàries. Ahig, entre es traçats prepausadi que li calerie préner en consideracion er estudi informatiu deth Ministèri de Foment, era alternatiua de desdoblament dera N-230.

• Precatàleg deth hilat patrimoniau. Explicite era competéncia municipau ena elaboracion des catalògs des bens.

• Normatiua d’edificacion. Admet que, maugrat eth caractèr obligatòri des paramètres constructius mès considerables, es paramètres edificatoris se poguen adaptar, justificadament, as caracteristiques pròpries de cada encastre territoriau.

• Era Bordeta. Hè possible qu’eth pròpri municipi regule eth solèr d’Era Bordeta a trauès deth sòn POUM, en tot formular prepauses d’equipaments o d’activitats economiques cada viatge qu’aguestes non agen usatges residenciaus e garantisquen ua corrècta insercion territoriau.

• Infrastructures d’accessibilitat e de servicis tecnics. Met en evidéncia qu’aguestes infrastructures se poderàn tramitar mejançant es estruments urbanistics avienti e se regularà ena legislacion urbanistica e sectoriau corresponenta.

• Reconeishença d’assentaments preexistents. Preve, quan serà justificat per bèth objectiu d’interès public, que bèth un d’aguesti assentaments se pogue includir en ua delimitacion de solèr urban damb ua organizacion qu’assegure era mantenença deth sòn caractèr.

Carlos Barrera, sindic d’Aran, a soslinhat “era estreta collaboracion entre es tecnics deth Departament d’Ordenacion Territoriau e Urbanisme dera Generalitat de Catalunya e es deth Conselh Generau d’Aran, qu’an articulat era participacion des municipis a trauès des sòns servicis tecnics e administratius ara fin d’elaborar eth document de modificacion deth PDU dera Val d’Aran aprovat aué per un consens totau ena Comission d’Urbanisme. Ara, aguest document se someterà a informacion publica pendent trenta dies e dempús i aurà un nau periòde de trenta dies mès d’audiéncia municipau, entàs 9 municipis dera Val d’Aran.”

En paraules deth sindic d’Aran, Carlos Barrera, “aguesta aprobacion iniciau, da compliment ath compromís der equip de govèrn deth Conselh Generau d’Aran en arténher un Plan Director Urbanistic totauments acordat per consens e volut peth territòri.”