Enguan aumenten es agrupaments de bestiar, eth numerò de pastors e assistents, eth supòrt ara ramaderia equina e bovina, e es infrastructures de proteccion

Era inversion entà previer e redusir es damatges ena zòna de preséncia der os aumente 64% respècte ar an 2016 e se manten ara rèsta de zònes, damb ua inversion totau d’uns 347.000 èuros

Era principau nauetat d’enguan ei era contractacion d’ua assegurança entàs ramats que s’incorpòren as agrupaments ena zòna de preséncia contunhada d’os, qu’includirà es accidents qu’indirèctaments pogue ocasionar, en tot dar responsa a ua vielha reivindicacion deth sector

Eth director generau de Politiques Ambientaus e Medi Naturau, Ferran Miralles, a presentat aguest dijaus en Llavorsí (Pallars Sobirà) eth nau Plan de prevencion de damatges per os brun as pagesi dera zòna. Aguest plan preve refortilhar eth sistèma d’agrupament de ramats e de prevencion de damatges en aqueres zònes a on i a preséncia contunha e establa der animau. Atau, se darà ua major cobertura as pagesi, en tot aumentar eth numerò de pastors e assistents, e en tot hèr mès eficaci es recorsi disponibles e er objectiu de conservacion dera espècia.

Eth programa ei dessenhat entà dar responsa as pagesi locaus que pòden patir atacs, depredacions e possibles consumicions de ramat mòrt, e qu’era preséncia der os brun non sigue un inconvenient hijut ena sua gestion pagesa. Ei per açò qu’eth Departament de Territòri e Sostenibilitat notificarà a toti es pagesi locaus d’ovin e cabrum qu’actuauments non s’acuelhen en programa de prevencion e que son pasturant ena zòna establa d’os brun, er aufriment e era convenença de realizar er agrupament E vigilància des sòns ramats mejançant eth finançament dera Generalitat. Aguest agrupament se realizarà segons un nombre minim de caps de bestiar, que depenerà des condicions orografiques des montanhes e dera capacitat de carga des pastures. En totau, s’estime que s’acuelhen entre 6.000 e 6.500 caps aguesta sason.

Parallelament, eth Conselh Generau d’Aran les contunharà dant supòrt en sòn territòri en concèpte de gestion e seguiment deth programa Piroslife.

Mès agrupaments e recorsi

Per çò que tanh ara ramaderia ovina e caprina, s’a prepausat contunhar damb es agrupaments que foncionèren er ostiu passat (Gausac-Casau e Beret, ena Val d’Aran; e Isil, Tavascan, e Boldís-Àreu, en Pallars), en tot ahiger un de nau ena Bonaigua-Muntanyó e, segons eth numerò de caps de bestiar, era possibilitat de realizar-ne un aute, peth prumèr còp entà crabes, ena Val de Cardós. Eth sistèma de vigilància compdarà damb era preséncia de pastors e assistents pendent tot eth dia, includides es ores nocturnes, a on eth bestiar demorarà barrat en pletes electrificades, damb es gossets de proteccion, ath costat deth refugi deth pastor.

Ath delà d’incrementar es recorsi entar agrupament de ramats, ei previst hèr un seguiment d’autes inversions entà protegir-les, coma eth bastiment d’ua cabana pagesa de husta entar agrupament de Boldís, en Estanilles, er arranjament d’ua cabana pagesa en Aran, o la crompa de barracòts entàs agrupaments de Boldís e dera Bonaigua, entre d’auti.

Enguan se contunharà damb era gestion dera ramaderia bovina e equina des pagesi locaus, a trauès dera contractacion de vaquèrs e eugassers as entèstes des vals deth Pallars Sobirà. En aguesta accion non s’apliquen mesures de prevencion de damatges mès de supòrt ath sector, damb eth contròl e era deteccion de possibles incidéncies que poguen sorgir as animaus pendent eth sòn sojorn enes pastures d’ostiu. Es zònes controlades aumenten enguan ena zòna dera Val de Cardós, Naut Àneu e era Guingueta d’Àneu.

Naua assegurança e mès inversion

Era Generalitat aufrirà ua naua assegurança as ramats susvelhadi, que corbirà era totalitat des mòrts, damb ua franquícia de tres oelhes, tanben pes accidents atribuïdi a fenomèns meteorologics, atropelhaments, estimbades e desaparicions, en tot dar responsa a ua istorica reivindicacion deth sector.

Era inversion entara prevencion des damatges ena zòna damb preséncia establa der os aumente uns 100.000 èuros (67%) respècte ar an 2016, en tot passar de 147.000 èuros a 247.000.

Ena rèsta de zònes, eth pressupòst e es accions de prevencion se mantieràn respècte ar an anterior, e era Generalitat i destinarà 100.000 èuros. Ad aguestes chifres cau ahíger es despenses que hè eth Conselh Generau d’Aran per auti concèptes, coma era gestion e eth seguiment.

Pendent er an passat se produsiren 33 atacs sus era ramaderia e era apicultura atribuïdi as ossi, ueit en Pallars e 25 en Aran, e s’an daurit 37 expedients d’indemnizacion. Era Generalitat de Catalonha a indemnizat, o indemnizarà, era totalitat d’aguesti damatges per un impòrt de 9.332 èuros.

Coexistència entre sectors

Es accions encaminades a favorir era coexistència damb aguesti sectors son un des èishi principaus deth projècte. Representen, apuprètz, eth 40% deth pressupòst deth Piroslife, ei a díder, mès d’un milion d’èuros pendent es cinc ans deth programa, majoritàriaments entath Pallars Sobirà e era Val d’Aran. Se tracte de sostier era conservacion der os brun coma element de recuperacion dera biodiversitat, mès tanben coma element dinamizador, en tot hèr efectiva era coexistència damb es abitants deth territòri, en tot sostier-les entà compatibilizar es sues activitats damb era preséncia der os e en tot fomentar, coma producte toristic, era visita deth sòn abitat e en tot arreconéisher, atau, era bona qualitat ambientau dera zòna.

Eth projècte, ath delà, contribuís a fomentar era aucupacion en sector ramadèr locau mejançant era contractacion de pastors, assistents de pastor e vaquèrs, bèri uns que s’an format ena Escòla de pastors de Catalonha. Atau, se recupère eth trabalh de pastor de nauta montanha en aguest sector deth Pirenèu a on lèu s’auie perdut.

Vielha, 5 de mai de 2017

Conselh Generau d’Aran: Núria Sanjuan

Hònt e Fotos: Generalitat de Catalunya/Territori i Sostenibilitat