Es pròplèus dies 4,5 e 6 de noveme der an 2016, entà commemorar eth 400 aniversari des Ordinacions dera Val d’Aran, eth Conselh Generau d’Aran celebrarà ues Jornades d’Estudi sus aguest document jos eth títol de “1616 Ordinacions.Pragmatica e Edictes Reiaus dera Val d’Aran” de Juan Francisco de Gracia, que conten era pragmatica e es edictes reiaus dera Val d’Aran en sègle XVII.
En an 1613, er alavetz assessor deth Comtat dera Ribagorza e visitador reau dera Val d’Aran, Juan Francisco de Gracia e de Tolba(1575 – 1626), hec un repòrt sus era situacion dera Val d’Aran que dirigic en forma de carta ath Rei Felipe III, damb era relacion des poblacions, es castèths, es glèises, es persones, es costums, es reis qu’ac auien possedit, es emplecs e costums, es leis e eth Govèrn dera Val d’Aran. Tres ans mès tard, en 1616 entà actualizar e recopilar era administracion aranesa, Juan Francisco de Gracia, elaborèc un document coneishut coma Ordinacions, que pendent es mesi de seteme e octobre d’aguest an eth Conselh Generau d’Aran esmendèc, aprovèc e metec en execucion mejançant actes publics.
Es emplecs e costums que regien era vida des aranesi demorèren apletadi ena Querimònia. Eth 23 d’agost de 1313, Jaime II signaue aguest document, que s’amassauen en eth determinadi dreiti consuetudinaris acceptadi o modificadi peth monarca. Des de 1313 enquia 1817, es aranesi artenheren que toti es monarques confirmèssen successivaments aguesti privilègis. Ei en sègle XVII, quan es mestièrs dera administracion aranesa demoren reguladi enes Ordinacions de Juan Francisco de Gracia e de Tolba, assessor deth comtat de Ribagorza e visitador reau dera Val d’Aran. Aguesti dus documents ajuden a compréner eth hèt diferenciau aranés.
Es jornades deth pròplèu an, se centraràn en estudi d’aguest eveniment e des repercussions entara Val d’Aran hè 400 ans, donques qu’es Ordinacions contiegen era naua forma de insaculacion e extraccion des mestièrs dera Val d’Aran, es Drets dera Regia Curia aranesa enes ahèrs civius e criminaus, e era Pragmatica.
Es persones que siguen interessades en inscriuer-se e participar enes “Jornades d’Estudi des Ordinacions 1616”, an tota era informacion en aguest huelheton informatiu:
[PDF] preinscripcion ordinacions