• Pendent eth Plen dera maxima institucion aranesa aguest maitin, qu’a compdat damb era preséncia de diuèrsi representants deth sector educatiu aranés, s’a aprovat, per unanimitat e damb eth supòrt explicit dera Escòla Aranesa, era declaracion institucionau presentada per equip de govèrn que refuse eth tracte que recep er aranés en aguesta Lei, e reclamane que, de forma immediata, sigue modificada entà qu’er aranés seguisque constant coma lengua veiculara e se respècte era oficialitat dera lengua pròpria d’Aran

Eth Plen deth Conselh Generau d’Aran a aprovat aguest maitin, per unanimitat e damb eth supòrt explicit deth sector educatiu aranés, era declaracion institucionau presentada per equip de govèrn entà exigir ara Generalitat de Catalunya e ath Parlament de Catalunya era modificacion dera Lei 8/2022, sus er emplec e aprenedissatge des lengües oficiaus en ensenhament non universitari, en çò que hè ath reconeishement der aranés coma lengua pròpria d’Aran e oficiau en Catalunya e deth sòn caractèr coma lengua veiculara e d’aprenedissatge ena escòla aranesa.

“Atau e coma dejà anoncièrem ager as representants des centres e servicis educatius dera Val d’Aran ena amassada urgenta que mantenguerem, aué auem aprovat aguesta declaracion institucionau coma refús ath tracte de mensprètz que recep er aranés en aguesta Lei e presentaram ua inciativa legislativa en Parlament tà exigir era modificacion immediata d’aguesta qüestion, que vedem coma un atac dirècte ara nòsta lengua e ath nòste autogovèrn”, a afirmat era sindica, e tot híger que: “era nòsta lengua se trape en un estat molt delicat e non vam a perméter que sigue menspredada e desbrembada d’aguesta forma, e deth govèrn d’Aran ençà estudiaram totes es accions legaus que siguen de besonh entà protegir-la e defensar era autonomia aranesa”.

Pendent aguest Plen, era sindica a anonciat tanben que demanarà ua amassada urgenta damb  eth President Pere Aragonès entà exigir “ja non sonque era modificacion d’aguesta lei, se non era recuperacion des competéncies en matèria lingüistica, qu’ara son compartides damb era Generalitat” manifestaue era sindica d’Aran.

“Pendent es darrèri ans, era volentat deth govèrn d’Aran a estat era de cercar consensi e acòrds damb era Generalitat de Catalunya, totun, tornam a veir, un còp mès, coma non sonque non i a cap auanç ena projeccion, promocion e normalizacion der aranés, senon que reculam en sòn reconeishement efectiu” asseguraue Vergés, que higie que: “ei per aguest motiu peth quau vam a reclaramar melhores immediates en finançament que recebem tar aranés, mès tanben exigiram auer es competéncies totaus en airau de lengua, pr’amor que, deuant dera manca de supòrt e proteccion per part des administracions catalanes non podem perméter deishar morir era nòsta lengua per inactivitat”. En aguest sens, recalcaue que “aguest ei un ahèr que va mès enlà dera ideologia, ei ua qüestion de país que mos tanh a toti e a totes, pr’amor qu’era lengua ei era rason d’èster dera nòsta singularitat e des nòstes institucions”.

En aguest sens, era sindica a tornat a rebrembar er infrafinançament e manca d’actuacions que i a envèrs ara proteccion dera lengua pròpria d’Aran: “era dotacion que recep actuaument eth Conselh Generau d’Aran entar aranés per part dera Generalitat ei de 100.000 euròs annaus, mentre qu’eth pressupòst de 2022 entath catalan a estat de 38,8 milions d’euròs, compdam damb ua Lei der Aranés que, de 2010 ençà, que non sonque non s’a desplegat, senon qu’a laminat es nòstes competéncies en matèria de lengua, e contunham sense responsa per part dera Corporacion Catalana de Mieis Audiovisuaus en çò que tanh as sues delegacions en Aran, que patissen ua manca grèu d’efectius e recorsi”.

Era sindica a volut tanben: “arregraïr ath sector educatiu era sua preséncia en aguest Plen e eth sòn supòrt en aguest ahèr” e a volut mostrat: “eth supòrt deth Conselh Generau d’Aran ara Escòla Aranesa que, pendent es sòns 38 ans d’istòria, a estat un des principaus èishi vertebradors dera nòsta societat e qu’a impulsat un modèl lingüistic d’èxit e que garantize qu’er escolanat aranés acabe era sua etapa d’educacion obligatòria damb eth mestreg de cinc lengües: es tres oficiaus, aranés, catalan e castelhan, e dues d’estrangères, franés e anglés. Un modèl que non a supausat cap conflicte sociau en lèu 40 ans e que volem que continue estant atau”.

“Era Associacion Es Terçons, en març de 1980, exigie en Manifèst deth Conselh Generau Provisionau dera Val d’Aran deuant des prumères eleccions ath Parlament de Catalunya qu’era lengua aranesa auesse ena Val d’Aran eth madeish tracte, drets e mieis qu’eth catalan en Catalunya, 42 ans dempús, malerosament, seguim auent de reclamar çò de madeish”, se regretaue era sindica.