• Eth sindic d’Aran a hèt a arribar ath president Torra e as conselhères de Salut e d’Agricultura era sua preocupacion deuant des rèptes e problematiques qu’afronte Aran en airaus coma era lengua, era sanitat e eth desvolopament rurau, e les a emplaçat a trabalhar de manèra conjunta e urgenta damb eth Conselh Generau d’Aran entà trobar solucions

Eth sindic d’Aran, Francés Boya, s’a dirigit per carta ath president dera Generalitat de Catalunya, Quim Torra, era conselhèra de Salut, Alba Vergés, e era conselhèra d’Agricultura, Ramaderia, Pesca e Alimentacion, Teresa Jordà, entà sollicitar-les que se solucionen ahèrs primordiaus entà Aran.

Era passada setmana ère prevista ua trobada entre eth sindic d’Aran e eth president dera Generalitat entà tractar, per un costat, era situacion der aranés e es politiques lingüistiques que s’amien a tèrme per part dera Generalitat de Catalunya e eth Conselh Generau d’Aran, e per un aute costat, d’auti ahèrs relacionadi damb er autogovèrn d’Aran e “sus es qu’ei de vitau importància trabalhar-i urgentament entà solucionar-les”, segontes afirme eth Sindic d’Aran. Totun, aguesta amassada, a estat desconvocada peth president Torra e trasladada ath mes de seteme.

D’un aute costat, eth sindic d’Aran a demanat per escrit ara conselhèra de Salut dera Generalitat era creacion, de forma urgenta, d’ua taula de coordinacion e trabalh entre eth departament de Salut e eth Conselh Generau d’Aran entà tractar sus es qüestions qu’agen a veir damb era sanitat aranesa de govèrn a govèrn.

En aguest sens, eth sindic d’Aran a expausat ena sua missiva “era complèxa situacion que trauèsse era sanitat aranesa e es rèptes qu’a d’encarar, coma era dificultat de fixar professionaus en territòri, o coma eth sòn infrafinançament, que se manten en chifres similars as de 2009 a despièch d’auer-se incrementat es servicis qu’aufrís e a despièch qu’eth mantenement d’aguest finançament a anat en base a qu’eth Conselh Generau non creishe en recorsi”, e hig que: “era pandemia dera COVID-19 a metut de manifèst qu’era Val d’Aran, fòrtament castigada per aguesta crisi, a patit mès encara pera manca de recorsi, tant professionaus coma economics e, de cara a possibles rebròts, auem de solucionar aguesta situacion çò de mès lèu possible”.

Per aguesti motius, s’a demanat ara conselhèra Vergés materializar e formalizar diuèrsi punts e acòrds entre eth departament de Salut e eth Conselh Generau de forma inmediata e abordar de forma definitiva er infrafinançament qu’aguesta competéncia patís.

En çò que hè ara missiva dirigida ara conselhèra d’Agricultura, Ramaderia, Pesca e Alimentacion, eth sindic d’Aran a manifestat era precaria situacion deth sector ramadèr, era desaparicion dera activitat agricola e eth besonh d’incentivar aguestes activitats tant basiques entà Aran. Tanben a trasladat era sua preocupacion pera situacion des bòsqui deth territòri, pr’amor que, segontes afirme: “en aguesti ans era politica forestau a estat escassa per rasons d’insufisença deth marc competenciau donc, se ben era competéncia ei deth Conselh Generau d’Aran, non i a cap assignacion economica entà hèr-ne era gestion” e hig que: “ua situacion similara patís un airau tant transcendentau coma eth desvolopament rurau, sus eth qu’eth govèrn d’Aran vò ua gestion de proximitat entà assomir bèri rèptes fonamentaus entath territòri”.

Eth Sindic d’Aran a demanat formalizar ua amassada damb era conselhèra Jordà quan era situacion sigue mès favorabla, entà estudiar e apregondir en çò qu’establís er article 64 dera Lei de Regim Especiau d’Aran, que decrète qu’eth Conselh Generau exercís competéncies en matèria de promocion deth desvolopament e proteccion deth miei rurau, agricultura, ramaderia, profitament forestau e productes artesanaus dera industria agroalimentària.