Era net de Sant Joan, ei magica e fòrça especiau entàs abitants dera Val d’Aran, damb dues hèstes que diden fòrça deth caractèr e es tradicions des aranesi.

LES

En Les era net deth 23 de junh aurà lòc era Crema deth Haro, en tot coïncidir damb era festivitat de Sant Joan que supause er inici des hèstes patronaus dera localitat, ath delà de marcar eth començament dera sason d’ostiu. Pendent era velhada se creme un tronc d’avet, eth haro.

Eth scenari deth rituau ei era Plaça deth Haro, a on, sus es 10 dera net arribe era procession ath ritme des dances tradicionaus d’Es Corbilhuèrs de Les. Dempús dera benediccion e alugat deth haro per part deth sacerdòt deth pòble, se li pren huec e se procedís ara crema des halhes, ua espècia de halhes fabricades damb pela de ceridèr que se hèn virar en tot descríuer cercles e en tot simular era luta entà purificar e cremar es dolenti esperits. Era ceremònia finalize damb un balh ath torn deth haro alugat, mentre ena plaça se servís eth “vin caud”, vin caud damb sucre, ròn e fruta que se pren amassa damb era tradicionau còca de Sant Joan.

Uns dies mès tard, eth 29 de junh, festivitat de Sant Pere, a lòc era “Quilha deth haro”, ei a díder, era plantada deth nau Haro. Es maridadi en aguest an, an er aunor de distinguir eth haro damb ua corona de flors, coma rite entà demanar feconditat. Aguest arbe presidís era plaça de Les pendent un an, enquiara pròplèu net de Sant Joan.

Programa dera Crema deth Haro de Les

ARTIES

Entà Sant Joan se celèbre en Arties era arribada deth solstici d’ostiu damb era crema d’un tronc d’avet. Aguesta tradicion a lòc eth 23 de junh, vigilia dera festivitat, en tot coïncidir damb er inici des hèstes majors dera localitat que daurissen era sason estival. Ancianament, aguesta celebracion marcaue tanben eth moment en qu’es pagesi començauen a pujar as animaus as pastures mès nautes des montanhes.

Un mes abans dera hèsta a lòc era Talhada deth Haro. Ua expedicion d’òmes ges a cercar eth tronc que pòt arribar a mesurar 8 mètros, ac carguen entath pòble e ac preparen entara sua crema. Arribat eth dia, s’alugue e arrrosegue pes carrèrs e places d’Arties, acompanhat de musica, des aclamacions e sauts des assistents, en un recorregut enquia nautes ores dera maitiada.

Segontes era tradicion, es cendres deth Haro protegissen, purifiquen e fertilizen, en tot escampar-les per tot eth pòble en tot aluenhar as dolenti esperits.

Programa dera Crema deth Taro 2016

En deseme de 2015, eth comitat interguvernamentau dera Unesco declarèc es halhes deth Pirenèu coma Auviatge Immateriau dera Umanitat. Aguesta catalogacion contemple es 63 hèstes deth huec que se celèbren pendent eth solstici d’ostiu enes Pirenèus, que s’includissen entre eres es dera crema des Haros dera Val d’Aran de Les e Arties.